Het mooie Friesland (Officieel Fryslân) is één van de noordelijke provincies van Nederland. Kenmerkend voor Friesland is de eigen taal, het Fries. Deze taal is wettelijk erkent als officiële bestuurstaal.
Friesland heeft een lange kustlijn die begint bij het IJsselmeer en eindigt bij de Waddenzee. Naast het vaste land vallen er ook een aantal Waddeneilanden onder de provincie Friesland. Qua totale oppervlakte (inclusief water) is Friesland de grootste provincie van Nederland. Als we alleen het landoppervlak bekijken dan staat het op de derde plaats.
Friesland grenst aan de provincies Flevoland, Overijssel, Drenthe en Groningen.
Op 1 januari 1997 werd de officiële naam van de provincie door de Friese Provinciale Staten veranderd van Friesland naar Fryslân. En vanaf november 2004 heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken erop toe gezien dat de officiële naam consequent gebruikt zou worden in de overheidsstukken.
Wat weetjes over Fryslân
Over de provincie:
- De hoofdstad van Fryslân is Leeuwarden
- Oppervlakte: 5.748,77 km2
- Land: 3.335,62 km2
- Water: 2.413,15 km2
- Fryslân kent zo’n 654.000 inwoners (januari 2022)
- Bevolkingsdichtheid: 195 inwoners/km2
- Volkslied: De âlde Friezen
Welkomstpakket nieuwe inwoners
Welkom in Fryslân! Aan nieuwe inwoners van de provincie wordt een welkomstpakket uitgereikt met informatie over de meertalige situatie. Op jaarbasis gaat het om zo’n ruim tienduizend personen.
De inhoud van dit pakket is, aanbiedingsbrief provincie, de brochure ‘Taal van het hart’ over de meertaligheid, informatie over cursusaanbod van de Afûk (instelling voor de Friese cultuur en taal), een cursus Fries, de dvd meartalenmeartakomst (meer talen, meer toekomst), een theaterbon en het Suske en Wiske-verhaal De Alvestêdestunt (de Friese vertaling van een strip De elfstedenstunt).
Elfstedentocht
De Friese elf steden zijn de elf plaatsen in Fryslân die stadsrechten hebben gehad. Hier is de schaatsmarathon de Elfstedentocht naar vernoemd.
De tocht der tochten gaat langs de volgende steden:
Nederlandse naam | Friese naam | Stadsrechten |
Leeuwarden | Ljouwert | 1285 (als Nijehove) 1435 (als Leeuwarden) |
Sneek | Snits | 1456 |
IJlst | Drylts | 1268 |
Sloten | Sleat | 1426 |
Stavoren | Starum | 1061 |
Hindeloopen | Hylpen | 1225 |
Workum | Warkum | 1399 |
Bolsward | Boalsert | 1455 |
Harlingen | Harns | 1234 |
Franeker | Frjentsjer | 1374 |
Dokkum | Dokkum | 1298 |
Het Elfstedenkruisje
Elke deelnemer, die binnen de gestelde tijd de wedstrijd of tocht voltooit en alle stempels heeft verzameld, ontvangt het fel begeerde elfstedenkruisje.
Het kruisje is ontworpen in 1909. Het bestaat uit een medaille in de vorm van een Maltezer kruis met in het midden een cirkelvorm. Deze cirkel bevat, in emaille, het wapen van Fryslân. In het opschrift staat ‘De Friesche Elf Steden’. In 2009 heeft de vereniging het predicaat Koninklijk gekregen en is het kruisje aangepast, zodat ook het koninklijk kroontje zichtbaar is. Deze koninklijke kruisjes worden pas uitgereikt na de eerstvolgende tocht.